standbeeld Piet Paaltjens van Jentsje Popma  
                                                                    Beeld van Piet Paaltjens, onthuld in 1986 en gemaakt door Jentsje Popma.
                                                                                       Corrie Joosten maakte er dit gedicht bij.



Beginpagina

Jeugdjaren in Leeuwarden

Studententijd in Leiden

Predikant in Foudgum

Predikant in Den Helder

Predikant in Schiedam

Over Piet Paaltjens

Culinaire citaten

Gedichten over eten en drinken

Culinaire bloemlezing



Contact  



Jeugdjaren in Leeuwarden.

François Haverschmidt werd 14 februari 1835, Valentijnsdag, geboren te Leeuwarden. Geboorteakte.
Zijn moeder was Geeske Bekius. Onder haar voorouders kwamen vele dominees, rechtsgeleerden en doktoren voor. Zijn vader was Nicolaas Theodorus HaverSchmidt,  geboren in 1801 te Leeuwarden en gedoopt door Ds. Gerrit Roorda. Ze trouwden in 1823.
Nicolaas Theodorus was apotheker en wijnhandelaar aan de Voorstreek. De wijnhandel liep goed en om de wijn uit diverse landen zelf te kunnen halen, begon hij ook een rederij. Ze kregen zeven kinderen, vier zoons en drie dochters.
Van zijn vierde tot zijn achtste jaar logeerde hij in de maand augustus bij zijn grootouders van moeders- zijde, François Bekius en Gaatske van Slooten. Zijn grootvader was predikant in Dantumawoude. In zijn boek Familie en Kennissen vertelt hij hierover in het verhaal: De pastorie van mijn grootouders. Door de omgang met zijn grootvader wilde hij ook graag predikant worden. Bij de pastorie was ook een hof met vruchtbomen en allerlei soorten bloemen en planten. Hij is zijn hele leven een groot liefhebber van planten kweken geweest. In zijn jeugdjaren speelde hij met een kameraad, die al heel aardig begon te tekenen, dit was de latere schilder Laurens Alma Tadema. Deze woonde aan de Uniabuurt 8. Dit pand dateert uit het begin van de 17e eeuw en sinds 1912 is hier het bekende café De Ossekop gevestigd. Later verhuisde Alma Tadema naar onder de Boompjes op het Blokhuisplein. Het Lager Onderwijs volgde François aan de Stadsburger-
school bij meester Boschloo. Na het emeritaat van zijn grootvader ging François de zomervakanties niet meer naar Dantumawoude, maar naar zijn oom, H.G. Cannegieter. Deze was geneesheer in Hallum. Hij hoorde van hem boeiende verhalen uit de studententijd, de Tiendaagse Veldtocht en uit de Friese geschiedenis.In deze periode begon hij ook dichters te lezen en probeerde zelf ook gedichten te schrijven.
Van 1846 tot 1851 bezocht hij het gymnasium onder de rector Dr.J.C.G. Boot. Latijn en Grieks leerde hij hier van de praeceptor Dr.J.G. Ottema. Op het gymnasium vormde zich een kleine kring, die onder de naam "Minerva non jungit" aan letterkunde en welsprekendheid deed. Onder zijn medescholieren kunnen nog genoemd worden: de gebroeders Gunning, Suringar, Land en Meinsma, later hoogleraren.
In zijn gymnasiumtijd schreef hij o.m. de humoristische voordrachten: "Geschiedenis der Welsprekendheid"en "Afscheid nemen". Ook schreef hij "Barend Krul. Grotesk Komisch gedicht in 4 zangen" en "Leven en sterven van Jelle Gal" , deze laatste is in 1990 voor het eerst in druk uitgegeven in een beperkte oplage van 100 stuks.
Op 7 juli 1851 hield hij bij het afscheid van het gymnasium zijn Latijnse redevoering over Karel de Grote "De Carolo Magno" en in augustus legde hij met goed gevolg zijn staatsexamen te Delft af.
Zijn ouders vonden hem te jong om al in Leiden te gaan studeren en dus bleef hij tot september 1852 in Leeuwarden. Dit jaar voor zijn studie hield hij zich veel bezig met de nieuwe literatuur, vooral Heine, Schiller, Victor Hugo en Dickens.

Bronnen: Fr.Haverschmidt. Auteur Dr. JOHs. Dyserinck
              Uitgeverij H.A.M. Roelants. Schiedam 1908

              Familieboek Haverschmidt samengesteld door A.L. Carstens
              St. Lucas Society  MCMLVI

Poëzie op straat. In Leeuwarden liggen nu meer dan dertig poëziestenen.           
Bij het standbeeld van Piet Paaltjens ligt het volgende gedicht:

XCVI

Als ik een bidder zie loopen,
Dan slaat mij 't hart zo blij.
Dan denk ik, hoe hij ook weldra
Uit bidden zal gaan voor mij.

Website van de Poëzieroute: Poëzie op straat

geboortehuis, Leeuwarden

Geboortehuis. Voorstreek 80
Op 23 juni 2018 heeft Pieter de Groot een plaquette onthuld van Piet Paaltjens.


BuitenbeeldinBeeld  Standbeeld Piet Paaltjens